چگونه باید از فرزندم عکاسی کنم؟ چه دوربینی برای عکاسی از کودکان خوب است؟ در پیکسل بارها پیش آمده است که با چنین سؤالاتی، به‌خصوص از سوی والدین مواجه شده‌ایم. به همین دلیل تصمیم گرفتیم مطلبی اختصاصی در مورد عکاسی کودک بنویسیم و راهنمایی، تجهیزات، تنظیمات و تکنیک‌های عمومی عکاسی از کودکان را مورد بررسی قرار دهیم. با ما همراه باشید.
عکاسی کودک نیز مانند هر پرتره‌ی دیگری است و اصول کلی عکاسی مانند کادربندی، نورسنجی و … را باید رعایت کنید، با این تفاوت که کنترل کودکان بسیار سخت‌تر و سوژه‌های پر جنب‌وجوش و غیرقابل‌پیش‌بینی به‌حساب می‌آیند. پس ابتدا به‌صورت عمومی به تنظیماتی که می‌توانند کار شما را راحت‌تر کنند اشاره خواهیم کرد:
حالت تقدم دیافراگم
بهتر است ابتدا با قرار دادن دوربین در حالت تقدم دیافراگم یا Aperture Priority شروع کنید. در این حالت کنترل عمق میدان در اختیار شما است و سرعت شاتر توسط دوربین تعیین خواهد شد. این حالت در دوربین‌های کانن با نام Av و در نیکون با حرف A مشخص شده است. تقریباً تمامی دوربین‌های DSLR و بدون‌آینه دارای حالت Aperture Priority هستند. بسیاری از دوربین‌های کامپکت پیشرفته نیز چنین حالتی را دارند. اگر دوربین شما به این حالت مجهز نشده است می‌توانید از حالت Portrait استفاده کنید که معمولاً بازترین دیافراگم را به‌صورت خودکار انتخاب می‌کند.
دیافراگم
دیافراگم f/5.6 نقطه‌ی شروع خوبی است. با انتخاب این دیافراگم می‌توانید پس‌زمینه را تا حدودی تار کنید، ولی عمق میدان کافی برای فوکوس بر روی کل چهره را نیز در اختیارتان می‌گذارد. سپس می‌توانید با تجربه‌اندوزی بیشتر در حالت‌های مختلف دیافراگم‌های بازتر یا بسته‌تری را نیز به کار بگیرید.
حساسیت ایزو
انتخاب حساسیت مناسب مستقیماً به نور محیط بستگی دارد. هرچه حساسیت کمتر باشد نویز تصویر نیز کمتر خواهد بود. ولی در محیط‌های تاریک برای این‌که سرعت شاتر بیش‌ازحد کم نشود ممکن است مجبور شوید از ایزوهای بالاتر نیز استفاده کنید. اکثر دوربین‌های امروزی تا ایزوی ۸۰۰ یا بالاتر نیز عکس‌های باکیفیتی را تولید می‌کنند. اگر از دوربین‌های فول‌فریم مانند 5D Mark IV یا D810 استفاده می‌کنید می‌توانید حساسیت‌های به‌مراتب بالاتری را نیز استفاده کنید. در بین دوربین‌های سطح پایین‌تر نیز مدل D3400 و D3300 نیکون قیمت مناسب را با عملکرد خوب در ایزوهای بالا ترکیب کرده‌اند. در بین دوربین‌های سطح متوسط نیز کانن 80D و نیکون D7200 یا D5600 عملکرد بسیار خوبی دارند.
سرعت شاتر
در حالت aperture Priority سرعت شاتر توسط دوربین تعیین می‌شود، ولی به‌هرحال باید حواستان به‌سرعت شاتر باشد و سعی کنید آن را سریع‌تر از ۲۰۰/۱ ثانیه نگه دارید. هر وقت که متوجه کند شدن سرعت شدید، یا ایزو را افزایش دهید یا کمی دیافراگم را بازتر کنید. اگر نمی‌خواهید مدام حواستان به سرعت شاتر باشد و کودکان در فضای باز در حال جنب‌وجوش هستند می‌توانید از حالت Sports نیز استفاده کنید.
فوکوس
توصیه می‌کنم سیستم فوکوس را بر روی فوکوس خودکار تک‌نقطه‌ای تنظیم کنید. می‌توانید آن را بر روی چند نقطه‌ای نیز بگذارید، ولی به دلیل این‌که کودکان جنب‌وجوش زیادی دارند بهتر است دقیقاً بدانید کدام قسمت از کادر فوکوس خواهد شد.
فلاش/نورپردازی
بهتر است از فلاش داخلی دوربین برای عکاسی پرتره استفاده نکنید. اگر اسپیدلایت دارید می‌توانید نور آن را از طریق انعکاس بر روی دیوارها یا سقف‌های سفید مورد استفاده قرار دهید. در کل بهتر است در محیط باز یا کنار پنجره‌های پرنور از نور طبیعی بهره بگیرید. مگر این‌که بخواهید رو به خورشید عکاسی کنید که در این حالت می‌توانید از فلاش به‌عنوان Fill Flash یا نور پُرکننده استفاده نمایید. برای آشنایی بیشتر با فلاش‌ها و نحوه‌ی استفاده از آن‌ها می‌توانید این مطلب را نیز مطالعه کنید.
لنز
برای انتخاب لنز هنگام عکاسی کودک دو رویکرد اصلی وجود دارند. اولی استفاده از لنزهای تله که معمولاً برای پرتره استفاده می‌شوند و می‌توانند پس‌زمینه‌ای تار و عکس‌هایی بدون اعوجاج را تولید کنند. لنزهای 70-200 مانند EF 70-200mm f/2.8L USM و EF 70-200mm f/4.0 IS برای کانن یا AF-S 70-200mm f/2.8G ED VR II برای نیکون لنزهایی مناسب برای این نوع رویکرد به‌حساب می‌آیند.
رویکرد دیگر استفاده از لنزهای واید و نزدیک شدن به سوژه‌ها است. لنزهای واید موجب ایجاد اعوجاج در عکس می‌شوند و می‌توان از این اعوجاج به شکلی خلاقانه بهره گرفت. همچنین امکان نمایش محیط اطراف را نیز به‌خوبی فراهم می‌کنند. برای این رویکرد می‌توان لنزهایی مانند EF-S 18-135mm F/3.5-5.6 IS USM برای دوربین‌های کراپ کانن، EF 24-105mm f/4L IS USM برای دوربین‌های فول‌فریم کانن، AF-S DX 18-140mm F/3.5-5.6 ED VR برای دوربین‌های کراپ نیکون و AF-S 24-120mm F/4G ED VR برای دوربین‌های فول‌فریم نیکون را نام برد. نکته‌ی مثبت در مورد این نوع لنزها این است که علاوه بر ارائه‌ی فواصل کانونی واید مانند ۱۸ یا ۲۴ میلی‌متر، فواصل کانونی تله‌ی متوسط را نیز پوشش می‌دهند.
خوب، حالا که در مورد تنظیمات به‌صورت عمومی صحبت کردیم برویم به سراغ خود پروسه‌ی عکاسی. ولی قبل از این‌که به توضیح جزئیات بپردازیم باید به این نکته اشاره کنیم که برای ثبت عکس‌های زیبا باید کاری کنید که کودکان با دوربین و شما راحت باشند. کمی با آن‌ها بازی کنید، عکس‌هایی را گرفته‌اید به آن‌ها نشان دهید، اگر به اندازه‌ی کافی بزرگ هستند به آن‌ها اجازه دهید به درون منظره‌یاب نگاه کنند و حتی چند عکس بگیرند. به‌طورکلی کمی زمان را با آن‌ها بگذرانید تا با شما احساس راحتی کنند. با این توضیحات می‌رویم به سراغ تکنیک‌ها و روش‌های مناسب برای عکاسی کودک:
مکان
مکان عکاسی شما بستگی زیادی به فرصت و موقعیت شما دارد. ولی سعی کنید دو یا سه مکان جذاب را همراه با تنظیمات مناسب آن در ذهن داشته باشید. اگر چند ساعت وقت دارید حداقل یک موقعیت در فضای باز و یک موقعیت در فضای بسته مانند اتاق بازی یا اتاق خواب را پوشش دهید. پارک‌ها، ساحل و باغ‌وحش می‌توانند فضای مناسبی را برای عکاسی از کودکان تأمین کنند، به‌خصوص پس‌زمینه‌های رنگی می‌توانند بسیار جذاب باشند.
رویکرد ساده
ساده‌ترین و راحت‌ترین رویکرد برای عکاسی کودک این است که تا جای ممکن از آن‌ها عکاسی کنید. اجازه دهید به فعالیت‌هایی که از آن‌ها لذت می‌برند بپردازند و شما با دوربین آماده باشید و در موقعیت‌های مختلف از آن‌ها عکاسی کنید. هرازگاهی نیز می‌توانید از آن‌ها بخواهید چند لحظه به دوربین نگاه کنند. به این شکل لحظات ناب فراوانی را ثبت خواهید کرد.
ژست
کودکان بزرگ‌تر به ژست گرفتن عکس‌العمل بهتری نشان می‌دهند، ولی معمولاً نمی‌توان از کودکان با سنین کم درخواست ژست کرد. در عکس زیر می‌توانید چند نمونه ژست مناسب کودکان را مشاهده کنید. می‌توانید از این ژست‌ها برای ایده گرفتن و شروع کار استفاده کنید و سپس از خلاقیت خودتان بهره بگیرید.
هم قد کودکان شوید
برای عکاسی کودک یکی از مؤثرترین روش‌ها این است که خود را تا قد آن‌ها پایین بیاورید. چمباتمه بزنید یا روی زانو بنشینید تا هم‌قد آن‌ها شوید و دوربین را در ارتفاع چشم آن‌ها نگه دارید. به این شکل می‌توانید عکس‌هایی صمیمی‌تر را ثبت نمایید.
زاویه‌ی دید خود را تغییر دهید
همیشه گفته‌ایم و باز هم می‌گوییم: در عکاسی وقتی قوانین را به‌خوبی یاد گرفتید وقت آن است که آن‌ها بشکنید! در بسیاری از موارد استفاده از زاویه‌ی دید بالا می‌تواند نتایج جالب‌توجهی را تولید کند.
نزدیک شوید/زوم کنید
در مطالب مرتبط به کادربندی هم این موضوع را مورد بحث قرار داده‌ایم. یکی از روش‌های به دست آوردن کادربندی مناسب این است که کادر را از سوژه پر کنید. عکس‌های واید که مناظر اطراف را نیز به نمایش می‌گذارند خوب هستند، ولی بیشتر والدین دوست دارند در عکس‌ها چهره‌ی فرزندشان نیز دیده شود. پس حتماً چند عکس از نزدیک یا زوم شده بر روی چهره نیز بگیرید.
بر روی چشم‌ها فوکوس کنید
به چشم‌ها توجه ویژه‌ای داشته باشید. اگر از فوکوس نقطه‌ای استفاده می‌کنید نقطه‌ی فوکوس را بر روی چشم قرار دهید. اگر سایر قسمت‌های آناتومی چهره از فوکوس خارج باشند چندان مهم نیست، ولی سعی کنید فوکوس حتماً بر روی چشم‌ها انجام شود.
پس‌زمینه
به پس‌زمینه‌ی عکس حتماً دقت کنید. پس‌زمینه‌های شلوغ می‌توانند تمرکز را از سوژه‌ی اصلی منحرف کنند. پس قبل از شروع عکاسی به‌خوبی عناصر مختلف پس‌زمینه را تحت نظر بگیرید تا موجب بر هم زدن تمرکز بر روی سوژه نشوند. حتماً چند عکس هم با پس‌زمینه‌های رنگی و یک‌دست بگیرید. همچنین می‌توانید سوژه را به‌گونه‌ای نورپردازی کنید که اساساً پس‌زمینه دیده نشود.
عکس‌های انتزاعی بگیرید
در بین عکس‌هایتان چند تصویر آبستره را نیز جای دهید. برای مثال تنها از کفش‌ها عکاسی کنید، بر روی دست‌ها یا مژه‌ها فوکوس کنید و سایر قسمت‌ها را از کادر خارج نمایید. این عکس‌ها جذابیت زیادی دارند و تنوع عکس‌هایتان را افزایش می‌دهند.
به‌صورت پیاپی عکاسی کنید
حداقل برای بخشی از عکاسی، دوربین را در حالت Burst قرار دهید و پشت سرهم عکاسی کنید. این تکنیک به‌خصوص در فضاهای باز مانند پارک‌ها مؤثر خواهد بود. می‌توانید چند عکس پشت سر هم را در یک کادر قرار دهید و آن‌ها را چاپ کنید. همچنین امکان ثبت عکس‌های جالب را افزایش خواهید داد.
افراد دیگر را نیز در عکس جای دهید
در عکاسی کودک، یکی از راه‌های اضافه کردن محتوا و ایجاد احساس راحتی این است که از افراد دیگری که کودکان با آن‌ها راحت هستند استفاده کنید. دوستان، پدر و مادر، خواهر و برادر و… با این روش می‌توانید رابطه‌ای صمیمی را به عکس اضافه کنید و باعث می‌شود که حواس کودک نیز تمام اوقات به شما و دوربین نباشد.
عکس‌های مفرح بگیرید
در عکاسی کودک باید روح بازیگوش کودکانه را به نمایش بگذارید. شوخ و بذله‌گو باشید و از بچه‌ها هم بخواهید که بازیگوشی کنند و سپس عکس‌هایشان را به آن‌ها نشان دهید تا انرژی بیشتری کسب کنند. به این شکل عکس‌ها طبیعی‌تر و کودکانه‌تر خواهند بود.
عالی ! از این مطالب مفید، حتما استفاده خواهم کرد.
سلام, مطالب آموزنده ای بود . ممنون