5 نکته برای بدست آوردن شارپ‌ترین عکس‌های ممکن

شارپنس بالای تصاویر یکی از دغدغه‌های هر عکاسی است. بعضی‌ها حاضرند برای بدست آوردن شارپنس بیشتر با صرف هزینه‌های گزاف بهترین و شارپ‌ترین لنز‌های موجود را برای دوربین خود خریداری کنند. هرچند که استفاده از لنز شارپ مهمترین عامل تأثیرگذار در شارپنس کلّی تصاویر یک دوربین است، اما می‌توان با داشتن هر لنزی و با رعایت چند نکته‌ی‌ مهم بهبود قابل ملاحظه‌ای در شارپنس تصاویر ایجاد ‌کرد. بنابراین، صرف‌ نظر از اینکه از چه لنز و چه دوربینی استفاده می‌کنید، با رعایت تمام و یا بخشی از نکات زیر می‌توانید عکس‌های شارپ‌تری خلق کنید!

در این مطلب فرض بر این است که شما دارای یک دوربین دیجیتال SLR هستید، اما بجز نکته‌ی پنجم، نکات مطرح‌شده در اینجا درباره‌ی تمام دوربین‌هایی که امکان تنظیمات دستی نوردهی را دارا باشند هم صادق است.

1) در هنگام عکاسی بر روی دست، قانون سرعت شاتر بر اساس فاصله‌ی کانونی لنز را رعایت کنید. بر اساس این قانون، برای خلق تصاویری بدون محوشدگی بر اثر لرزش دست می‌بایست حداقل سرعت شاتر را بر اساس فرمول فاصله‌ی کانونی/1 تعیین کنید. برای مثال اگر با لنزی در فاصله‌ی کانونی 200 میلیمتر عکاسی می‌کنید، سرعت شاتر دوربین شما باید حداقل 1/200 ثانیه باشد. البته در مورد لنز‌هایی که دارای تثبیت‌کننده‌ی تصویر (IS، VR) هستند می‌توان از سرعت‌ها‌ی پایین‌تر شاتر هم استفاده‌کرد. نکته‌ی دیگر این است که قدرت دستان شما در ثابت نگه‌داشتن دوربین عامل بسیار مهمی است. فراموش نکنید که این قانون «حداقل سرعت شاتر» را تعیین می‌کند و بسته به اینکه چقدر دستان شما در هنگام عکاسی ثابت هستند شاید نیاز باشد که از سرعت‌های بالاتر شاتر هم استفاده‌کنید. برای مثال، همانطور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، رعایت این قانون منجر به تصویری بدون محو‌شدگی نشده و عکاس مجبور شده تا سرعت شاتر را یک استاپ بالاتر ببرد. علت ممکن است لرزش بیش از حد دست یا نبود تثبیت‌کننده‌ی تصویر در لنز باشد. بنابراین، برای زمانی که شارپنس بالا از اهمیت مضاعفی برخوردار است، سعی کنید همیشه فراتر‌ از این قانون رفته و سرعت شاتر را تا یک یا دو استاپ بالاتر قرار دهید.

2) شارپ‌ترین عدد f لنز (دیافراگم) خود را پیدا کنید! تقریباً همه‌ی لنز‌ها در بازترین عدد f خود تصاویری در اصطلاح سافت یا همراه با کاهش شارپنس تولید ‌می‌کنند. برای رسیدن به شارپنس بیشتر باید حداقل کمی دریچه‌ی دیافراگم لنز را ببندید تا در نهایت در یک عدد f خاص به بالاترین شارپنس قابل تولید توسط لنز خود برسید. در مورد لنز‌های زوم، موضوع کمی‌پیچیده‌تر می‌شود و باید فاصله‌ی کانونی را هم در این معادله درنظر بگیرید. بنابراین، در لنز‌های زوم، در یک فاصله‌ی کانونی مشخّص و در یک عددf  خاص قادر به تولید شارپ‌ترین تصاویر ممکن خواهیدبود. شارپ‌ترین دیافراگم برای هر لنزی متفاوت است، اما معمولاً در لنز‌های کیت که دارای بازه‌ی f/3.5-5.6 هستند در فواصل کانونی 24 و 35 میلیمتر و دیافراگم f/4 و f/5.6 بالاترین شارپنس بدست می‌آید. برای محاسبه‌ی دقیق‌تر، بهتر است در فواصل کانونی متفاوت و دیافراگم‌های مختلف لنز خود را از لحاظ شارپنس تست کنید.

3) در عکاسی روی دست، نوع گرفتن دوربین و حالت ایستادن شما تأثیر مستقیمی بر لرزش دستان شما خواهدگذاشت. هرچقدر ثبات بیشتری داشته‌باشید، احتمال لرزش دست‌ها هم کمتر می‌شود. قبل از گرفتن عکس، نفس خود را به بیرون دهید و در همان حال نگه دارید و بعد دکمه‌ی شاتر را فشار دهید. با این کار می‌توانید از تکان‌های خفیفی که در اثر تنفس در بدن شما ایجاد می‌شود جلوگیری‌کنید. همچنین، در صورت امکان، از هر جسمی که در اطرافتان هست به عنوان تکیه‌گاه و یا برای قرار‌دادن دوربین استفاده کنید. این اقدام بخصوص در سرعت‌های پایین شاتر و هنگامی که سه‌پایه همراه ندارید بسیار مفید است.

4) در صورت امکان از سه‌پایه استفاده‌کنید. سه‌پایه یکی از ابزار‌های مهم، و در برخی از ژانر‌های عکاسی، ضروری برای ثبت ایده‌آل یک صحنه است! این ابزار کاربرد‌های مهم زیادی دارد که یکی از آنها ثابت نگه‌داشتن دوربین در هنگام نوردهی است. در عکاسی طبیعت و منظره و همچنین در عکاسی حیات وحش، سه‌پایه از ملزومات انکارناپذیر است، اما حتی در عکاسی پرتره و هر نوع عکاسی دیگری که امکان محو شدگی تصویر بر اثر لرزش دست وجود داشته‌باشد استفاده از سه‌پایه توصیه می‌شود. در صورت استفاده از سه‌پایه، بهتر است از ریلیس شاتر (دکلانشور) استفاده‌کنید یا دوربین را در حالت self-timer قراردهید تا بتوانید تکان خفیفی که بر اثر فشردن شاتر دوربین بوجود می‌آید را هم حذف کنید. همچنین اگر از لنز‌های دارای تثبیت‌کننده‌ی تصویر استفاده می‌کنید، بر روی سه‌پایه، تثبیت‌کننده‌ی تصویر لنز را خاموش‌کنید.

5) برخی لرزش‌های دوربین و سنسور منشأ درونی دارند. سیستم آینه‌ی دوربین‌های DSLR که جلوی سنسور قراردارد و در هنگام نوردهی به سرعت به بالا می‌چرخد (در اصطلاح پرتاب می‌شود) خود کمی لرزش بوجود می‌آورد که می‌تواند باعث کاهش شارپنس تصاویر شود. هرچند که این لرزش در اکثر دوربین‌ها ناچیز است (البته میزان آن بسته به مدل دوربین متفاوت است)، اما برای حذف این لرزش هم فکری شده‌است. چاره‌ی کار در استفاده از امکان قفل آینه (Mirror lock-up) است. با استفاده از این امکان، که تقریباً در تمام دوربین‌های DSLR وجود دارد، قبل از نوردهی، آینه به بالا می‌رود و سپس با تأخیر، پرده‌ی شاتر باز شده و نوردهی صورت می‌گیرد تا حرکت ناگهانی آینه و لرزش ایجادشده‌ بر اثر آن همزمان با نوردهی نباشد.

رعایت این پنج نکته می‌تواند شارپنس تصاویر ثبت‌شده‌ی شما را به شکل کاملاً ملموسی افزایش دهد؛ اما شاید رعایت تمام این موارد، مخصوصاً استفاده از سه‌پایه، همیشه امکان‌پذیر نباشد. با این حال، حتی در صورت رعایت برخی از آنها (نکته‌ی اول تا سوم) هم می‌توانید بهبود خوبی در شارپنس عکس‌های خود بوجودآورید.